Istota zamieszkiwania: refleksje wpasowane [bio]morficznie. Dwa parki | dwa światy Agnieszki Kurkowskiej to wystawa i zarazem działanie efemeryczne artystki – architektki, która nawiązuje dialog miedzy Parkiem Oliwskim i Parkiem Schopenhauera, umieszczając w nich swoje rzeźby. Są one modelami wizji domów – schronień, inspirowanych przyrodą, z surowej, niewypalonej gliny. Poddane wpływowi warunków atmosferycznych, zmieniają nieustannie swoją formę, aż do całkowitej degradacji. Glina, rozmiękając i rozpływając się, naturalnie wchodzi w naturalny obieg ekosystemu.
Rzeźby znajdujące się w Parku Oliwskim są prezentowane w ramach wystawy Schronienie: dobrostan organizowanej przez Muzeum Narodowe / Oddział Etnografii w Gdańsku, w której artystka bierze udział.

Wernisaż: 23 listopada (czwartek), godz. 16.00

DWA PARKI | DWA ŚWIATY

W Oliwie, pośród drzew, wzdłuż Potoku Oliwskiego umieszczony został cykl rzeźb zatytułowanych istota zamieszkiwania: relacje [nie]codzienne. Park Schopenhauera koresponduje z Parkiem Oliwskim poprzez elementy skorelowanych wystaw. Obie prezentacje pozostają w ścisłej relacji i nawiązują do siebie. Temat przewodni jest wspólny: schronienie. To punkt wyjścia pracy nad projektem. Prezentacje ukazują dwie rzeczywistości: wyobrażoną i fizyczną, przestrzeń idei i przestrzeń kreacji. W praktyce projektanta są one nierozłączne. Artysta może spróbować wyabstrahować fragmenty zjawiska dla skupienia uwagi na konkretnym aspekcie. Oliwa to obiekty dla miejsca, Orunia to obiekty w procesie, prezentujące idee i odwołania. Dwa miejsca to korespondencja w czasie i przestrzeni ukazująca współistniejące, ale dopuszczające autonomię refleksji, rzeczywistości namacalną fizyczność i abstrakcyjną, efemeryczną ideę.
O relacjach przyrodniczych w tworzeniu domu.

Myśląc o zamieszkiwaniu poruszam się w nurcie filozofii przyrody. Park Schopenhauera jest punktem odniesienia dla uwolnienia refleksji dotykającej ludzkich schronień. Domy, ich postaci kompletne są celem procesu, którego etapem jest tworzenie rzeźb zaprezentowanych w otwartej przestrzeni przyrodniczo-kulturowej.
Dom może stanowić miejsce ucieczki: kryjówkę. Może być też miejscem, z którego trzeba uciec kiedy nie zapewnia bezpieczeństwa. Dom to nie tylko budynek, to przede wszystkim rodzina, ciepło, wspomnienia, relacje, punkt odniesienia.
Obecnie schronienie w dużej mierze zapewniają nam przemysłowe, trwałe, energochłonne konstrukcje. Ich forma nie koresponduje z miejscem, nie stanowi kontynuacji wielopokoleniowego przebywania w nim. W obliczu kryzysu planety należy zrewidować antropocentryczną wizję zasiedlania Ziemi. Stąd pomysł na poszukiwanie nieoczywistej formuły domu, o biomorficznym charakterze. Wykonalnego na miejscu dzięki mądremu dopasowaniu do topografii i przemyślanemu korzystaniu z dostępnych zasobów.

Projektowanie domu to proces. Zamieszkiwanie go również. Wymaga wykonania wielu czynności. Trwa i jest dynamiczne. Podlega ewolucji. Przebiega nie tylko w rzeczywistości fizycznej. Rozgrywa się w sferze uczuć i refleksji. Oznacza zbudowanie sieci powiązań społecznych. Wymaga „wrośnięcia” w zamieszkiwane miejsce.
Forma zawiera ślady procesu, historię tworzenia – widzialną lub domyślną.
Proces tworzenia ma określony przebieg. Rozpoczyna go myśl, kontynuowana liniami szkicu rysunkowego, potem pojawia się ideowa rzeźba architektoniczna, sytuowana w miejscach stanowiących źródło inspiracji i pole badawcze pogłębionych poszukiwań, i która następnie – dzięki wyobrażonej zmienia skali w koncepcyjnych projektach architektonicznych – uwidacznia się w postaci zarysu domu. Gliniana rzeźba z etapu pośredniego może być wówczas postrzegana jako prototyp poddawany twórczej obróbce bryły testującej jej potencjał techniczny, ergonomiczny i lokalizacyjny.

Agnieszka Kurkowska

Agnieszka Kurkowska – Adiunktka w Katedrze Projektowania Środowiskowego Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej, absolwentka tego wydziału. Jest czynną zawodowo projektantką oraz uczestniczką projektów artystycznych. Autorka i współautorka obiektów mieszkalnych i użyteczności publicznej oraz małych form użytkowych (wielokrotnie nagradzany udział w konkursach architektonicznych). Zajmuje się teorią architektury i jej pograniczem ze sztuką. Głównym polem badawczym jest przestrzeń zamieszkiwania.